Korneada Yabancı cisim
Göze çapak batması durumu bazen sıkıntılı sonuçlar doğurabilmektedir. Gözü ovuşturma sonucu veya spontan olarak gözün kornea veya sklera kısmına çapak saplanabilmektedir. Göze çapak saplanması durumunda neler yapılması gerektiği konusu bu yazımızda işlenecektir.
Göz anatomisi şekilde 1’de özetlenmiştir. Şekilde görüldüğü üzere gözün en ön kısımda kornea bulunur ve ışığı kırma özelliğine sahip anatomik bir oluşumdur. kornea, gözün en ön kısmında bulunması ve doğrudan dışarısı (çevre) ile ilişkili olduğundan yabancı cisimlerden ve göz travmalarından en çok etkilenen yapılardandır. Çapak gibi yabancı cisimler bazen korneaya, bazen de skleraya (gözün beyaz kısmı) saplanabilmektedir.
Gözde yabancı cisim veya çapak varlığı korneaya veya skleraya zarar verebilmektedir. Özellikle kornea yerleşimli çapaklar, görme alanında sıkıntılar doğurabilmektedir. korneada oluşabilecek abrazyon veya skarlar görme kusuruna neden olabilmektedir. Derin yerleşimli yabancı cisimler göz iltihabına neden olabilir, geçici veya kalıcı göz hasarına sebebiyet verebilir. Bu tür durumlarda görme kaybı açısından mutlaka bir hekim değerlendirmesi gerekir.
Gözüme çapak kaçtı, ne yapmalıyım?
Eğer gözünüze çapak kaçtığını hissediyorsanız (genelde ağrı veya batma ile kendini gösterir) o halde sırasıyla şu basamakları takip etmeniz gerekir:
- Gözü fazla ovuşturmaktan kaçının (hasarı artırabilir),
- Kendiniz veya bir yakınınıza ışık kaynağı tutturarak yabancı cismi görüntülemeye çalışın (çapağı çıkarmaya yönelik müdahelede bulunmayın),
- Gözü yakmayan bebek şampuanları veya ılık su ile gözünüzü yıkayın ve tekrar kontrol edin,
- Eğer yabancı cisim veya bilinmeyen bir madde gözününe temas etti ise tetanoz aşısı gerekebilir ve mutlaka doktora başvurmalısınız.
- Eğer hala gözünüzde çapak varlığını hissediyorsanız mutlaka doktora başvurunuz.
Çapaklar bazen makroskopik şekilde gözle görülebilen, bazen de mikroskopik düzeyde olabilmektedir. Kendi imkanlarınızla yabancı cismi göremediniz ise bu çapak varlığını ekarte ettirmez, şüpheli durumlarda mutlaka göz hekimine veya acil servise başvurunuz.
Göze çapak batması durumunda tıbbi müdahale
Gözde çapak veya yabancı cisim durumlarında acil servise veya göz hekimine başvurduğunuzda uygulanabilecek muhtemel medikal işlemler şu şekildedir:
- Göz lavajı (izotonik/dengeli sıvılarla gözü yıkamak)
- Yabancı cisimler (çapak, metal, talaş vs.) çıkarmak
- Yabancı cisim durumlarında tetanoz profilaksisi
- Damardan veya oral antibiyotik tedavisi
- Yatış (ciddi korneal hasar veya keratit vb. durumlarda hasta yatışı söz konusu olabilir)
